Talen zijn van grote waarde voor de maatschappij, zowel op sociaal-cultureel als op economisch vlak. Deze maatschappelijke waarde wil ICLON graag stevig verankeren in het taalonderwijs. Er is de laatste jaren een steeds groter lerarentekort ontstaan voor de schoolvakken Frans, Duits, Engels en Nederlands en de taalvakken zijn steeds minder populair. De kwalitatief en kwantitatief dalende instroom van studenten in het hoger onderwijs dreigt ook de taalopleidingen op de universiteiten in gevaar te brengen.
De Universiteit Leiden heeft een vooraanstaande positie op het gebied van taal- en cultuuronderwijs, en heeft het versterken van de positie van het taalonderwijs in Nederland als speerpunt gedefinieerd. Daarnaast behoort het breed delen van kennis tot de maatschappelijke taak van universiteiten. Deze pilot wil middelbare scholen en scholieren bereiken door het vertalen van wetenschappelijke kennis over taal vanuit de Universiteit Leiden in open lesmateriaal dat beschikbaar gemaakt wordt voor alle scholen in Nederland via Wikiwijs. Het project geeft hiermee vorm aan maatschappelijke outreach in een domein (schooltalen) waarin de urgentie hoog is.
In dit project hebben de lerarenopleiding (ICLON) en de faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden samen met het Onderwijsnetwerk Zuid-Holland (ONZ) het initiatief genomen om professionele leergemeenschappen (PLG’s) te organiseren voor taaldocenten rondom verhalen van wetenschappers over taal en cultuur. Hiermee krijgen docenten meer handvaten om leerlingen te inspireren en enthousiasmeren voor de talen, en kunnen leerlingen ervaren dat het talendomein veel rijker is dan vaak wordt aangeboden. Deze PLG’s zullen georganiseerd worden voor partnerscholen van het ONZ en de universiteit Leiden en zich richten op de schooltalen, te weten Nederlands, Frans, Duits en Engels.
Tijdens de professionaliseringsbijeenkomsten zullen de taaldocenten de taalverhalen vanuit de faculteit Geesteswetenschappen vertalen naar lesmateriaal voor hun eigen onderwijs met behulp van perspectiefgericht onderwijs onder begeleiding van vakdidactici van het ICLON. Deze didactische aanpak is door het ICLON ontwikkeld als educatieve aanpak om betekenisvol onderwijs te ontwerpen vanuit kern en samenhang.
Perspectiefgericht onderwijs beschrijft het curriculum van basis- en voortgezet onderwijs in twintig perspectieven, die zijn uitgewerkt in samenhangende vragen gebaseerd op de grote ideeën uit het betreffende vakgebied. Hiermee leren leerlingen een onderwerp te benaderen zoals wetenschappers dit doen. Het lesmateriaal dat door de docenten is ontwikkeld zal door de betrokken vakdidactici ingebed worden in een kerncurriculum voor taalonderwijs en, aangevuld met bronnen van de faculteit Geesteswetenschappen, bewerkt worden tot open lesmateriaal. Vervolgens wordt dit lesmateriaal beschikbaar gesteld voor alle taaldocenten in Nederland via Wikiwijs en onder de aandacht gebracht via de Universiteit Leiden, het ONZ en de vakvereniging Levende Talen.
Het project beoogt bij te dragen aan versterking van het taalonderwijs in Nederland door docenten inhoudelijk sterk en wetenschappelijk lesmateriaal te bieden dat leerlingen bewustmaakt van het maatschappelijk belang van talen en daarmee leerlingen enthousiasmeert voor de talen. Daarnaast krijgen leerlingen voorafgaand aan de profielkeuze een beter beeld van talen en culturen, waardoor zij beter geïnformeerd hun profiel- en studiekeuze kunnen maken. Zo kan deze academische kennis ten goede komen aan de hele maatschappij en een positieve impuls geven aan de schooltaalvakken en taal- en cultuuropleidingen.
