Wageningen Universiteit: Duurzaamheidscompetenties in open leermaterialen over Nederland in 2120

‘Nederland in 2120’ is een aansprekend project dat inspireert om na te denken over de toekomst van Nederland en zogenaamde ‘nature based solutions’. Wageningen Universiteit inspireert en activeert scholieren vanuit het concept van Nederland in 2120 om duurzaamheidscompetenties te ontwikkelen zoals die zijn beschreven in de Inner Development Goals (IDG Framework — Inner Development Goals). Met Nederland in 2120 als kapstok, waarbinnen al pilotlesmateriaal bestaat, wordt onder begeleiding van Wageningen Universiteit (Wageningen Pre-University) en de Universiteit Twente (Pre-University Twente) een Duurzame Toekomst Toolbox met verschillende bouwstenen ontwikkeld.  

Bouwstenen

Docententeams zijn verantwoordelijk voor het ontwikkelwerk samen met experts onder projectleiding van de beide Pre-University’s. De bouwstenen bevatten inhoudelijke expertise uit onderzoekgroepen en kennisinstellingen, werkvormen, praktijkcasussen en docentenhandleidingen. De inhoudelijke kennis en de didactiek van Leren voor Duurzame Ontwikkeling kan in deze samenwerkingsvorm makkelijk toegankelijk worden gemaakt.  

Nederland in 2120

Voor de inhoud van de bouwstenen kiezen wij vijf inhoudelijke onderwerpen die passen onder de koepel van Nederland in 2120. Op basis daarvan worden, gebruikmakend van de bestaande lesmaterialen (o.a. ontwikkeld door Wageningen Environmental Research in het kader van Nederland in 2120, en bij Vereniging NLT en bij Pre-University), vijf vraagstukken beschreven en vijf casussen en tenminste 10 werkvormen ontwikkeld die modulair inzetbaar zijn. Met deze toolbox kunnen docenten eigen vakoverstijgende lessenreeksen, projectweken of onderwijsmodules samenstellen waarin de ontwikkeling van duurzaamheidscompetenties bij de leerling centraal staat.  

Duurzame Toekomst Toolbox

De bouwstenen worden ontwikkeld voor de onderbouw en bovenbouw van het Havo en VWO onderwijs en zijn open beschikbaar, kunnen door docenten gecombineerd, aangepast en opnieuw verspreid worden zolang dat zonder winstoogmerk is. De Duurzame Toekomst Toolbox wordt online openbaar beschikbaar gesteld, getest, verbeterd, geïmplementeerd bij scholen via trainingen, en breed bekend gemaakt en verspreid. Het project zoekt optimale samenwerking met een aantal parallel lopende projecten die elkaar kunnen versterken. Wij benutten in dit project de ervaring en expertise van WUR, AERES Hogeschool en de Hogeschool Utrecht op het gebied van de didactiek van Leren voor Duurzame Ontwikkeling en Natuurinclusief onderwijs, en de expertise van de Universiteit Twente op het gebied van Citizen Science en het werken met geografische data en digitale technologieën.  

Leren voor Duurzame Ontwikkeling

De genoemde partijen zien het als meerwaarde om ervaringen samen te brengen, inzichten te combineren en brede netwerken te benutten voor een optimale afstemming op de onderwijspraktijk en een optimaal bereik van docenten. Dit sluit aan bij de constateringen in de recent verstuurde Tweede Kamerbrief waarin wordt geconstateerd dat er grote behoefte is vanuit het voortgezet onderwijs aan lesmateriaal en ontsluiting daarvan op het gebied van Leren voor Duurzame Ontwikkeling. De genoemde partijen hebben ieder voor zich weer connecties met vakverenigingen en groepen docenten en willen hun expertise samen met docenten uit het werkveld inzetten om Leren voor Duurzame Ontwikkeling toegankelijk te maken voor een brede groep docenten. Het ontwikkelteam zal worden samengesteld uit docenten van scholen uit de netwerken en experts van de universiteiten en hogescholen die meewerken aan dit project. 

Andere pilots

Behalve deze pilot, loopt bij de Wageningen Universiteit ook de pilot Wageningen University: W&T Lesmaterialen voor het PO